واقعیاتی از آیکیدو

آیکیدو:حرکات نمایشی و گول زدن یا حرکات کاربردی ؟

گاهی با دوستان که کلیپی از حرکات آیکیدو میبینم...و دوستان لطف کرده و ابراز احساسات میکنن البته از باب تمسخر!
میگن:این کارای عجیب غریب چیه که انجام میدن؟مگه میشه با یه دست حریفو پرت کنی اینورو اونور و رو هوا؟جل الخالق!ما قانون جاذبه داریم،قانون انرژی داریم.
گاها بعضی ها موضع تندتری میگیرن و (متأسفم اینو میگم ولی) این مواضع تند گاهی از سوی اساتید سبک ها و ورزش های رزمی دیگه است😔
قضاوت دوستان یا برمبنای نتیجه ی دیدن فیلمه یا تجربه یا مطالعه و تحقیقه....نمیدونم....اما یکی یه روز یه نقدی وارد کرد:«اینکه هرکسی خودشو برنده در نظر بگیره،توهمِ خطرناکیه،آیکیدوکاران همیشه در نهایت زننده ی تکنیک برنده است واین توهم  بسیار خطرناکیه براشون...»
با این که نقدش بجا بود و قابل تأمل ولی برای من قابل قبول نبود🤔
چون به هر حال اون با عینک رشته رزمی خودش به ورزش من نگاه میکنه.
خیلی از رزمیکاران پیش داوری و قضاوت تعصبانه ای کردن اما تجربه ی بالا یکی از مناسبترین نقد هایی که بود که به ورزشه رزمی آیکیدو  وارد شد وتونستم بنویسمش.

اگه این قسمتو برا کسی فرستادین وداشت دچار افسردگی میشد،متن پایینی 👇رو هم بفرستید تا روحش شاد شه😁

اصلا توی آیکیدو مفهومی به نام رقابت معنا نداره! که بخواد برد و باختی وجود داشته باشه😳
اگه بخواهیم سبکی رو خوب بشناسیم باید از پیشینه ی اون اطلاع داشته باشیم. یکی از ریشه های رشته ی آیکیدو سبکی به نام "دایتو ریو" است.

دایتوریو آی کی جوجوتسو

این سبک کهن، اختصاصاً در خاندانی از سلحشوران سامورایی ، نسل به نسل آموزش داده می شده. هنر آموزان این سبک فرا می گرفتند که چگونه در نبرد با دست خالی ، حریفی مسلح رو خلع سلاح کنن و این یعنی نبردی میانه ی «مرگ و زندگی »که یا طعمه ی شمشیری بُرّان می شدند یا حریف را به کنترل خود در می آوردن.
💢بعید به نظر می رسه که چنین سبکی میراث آی کی دو باشه و آی کی دو بی کاربرد باشد‼️

به نوعی می‌توان گفت آی‌کی‌دو ، استیل منحصر به فرد موریهه اوئشیبا ست. پس برای شناخت آی‌کی‌دو ، مطالعه در دو موضوع بسیار ضروری است: 1- پیشینه آی‌کی‌دو (که همان دایتو ریو هست) 2-سرگذشت موریهه اوئشیبا.(این‌که چرا موریهه اوئشیبا با وجود این‌که به درجه بالایی در سبک دایتوریو رسیده بود و این آمادگی رو داشت تا جانشین استادش  بشه ، اما سوابقش رو رها کنه و سیستمی جدید را توسعه بده)
                              👇👇👇👇👇👇👇

هر سبکی تو مناسبت های مختلف برای تبلیغ خودش نمایشی رو اجرا می کنه. این مسأله در جامعه ی هنر های رزمیِ جهان یک چیز پیش پا افتاده ایه( که ما به درست یا غلط بودن آن کاری نداریم).
همه ی ما توقع داریم ، هر سبکی که نمایش می ده ، هر اونچه که  در چنته داره رو کنه. از همین جاست که پیش داوری ها و قضاوت های نادرست پیش میاد؛ مثلاً هیچ وقت نمایش «وینگ چون» به پای زیبایی نمایش «تکواندو» نمی رسه. ولی کاربرد وینگ چون اگر بیشتر از تکواندو نباشه ، کمترم نیست. (به شرطی که هنرِ رزمیِ تکواندویِ اصیل باشه نه ورزشِ مسابقه ایِ تکواندو!). و این  طبیعیه  که هیچ وقت نمایش نمی تونه ملاکی برای تشخیص کاربردی بودن یا نبودن یک رشته باشه.
هنر آی‌کی‌دو  نیز در حقیقت چیزی برای نمایش نداره. چون ظاهر تکنیک های آی‌کی‌دو  دفاع شخصیه. برای نشون دادن تکنیک‌های اونم  باید حمله‌ای ساختگی صورت بگیره. برای همین بعضاً نمایش های آی‌کی‌دو ، تصنّعی ، بی روح و بی کاربرد جلوه می کنه ، یا به زبان دیگه آی‌کی‌دوی نمایشی شکل ماست شده‌ی آی‌کی‌دو  واقعیه.

بسیاری از تکنیک‌های این سبک رو نمیشه با نگاه درک کرد. مثلاً بیننده از کجا درک کنه که به اوکه (کسی که تکنیک می‌خوره) چه فشاری وارد شده؟ چون بسیاری از تکنیک ها مفاصل رو هدف می گیره(هیجی‌کیم اسائه و...)  ، بعضی تکنیک ها عصب ها رو مستقیماًٌ هدف می گیرد(یون‌کیو). خوب بیننده اون  دردی که اوکه متحمل می‌شه رو درک نمیتونه بکنه. (مگه این که خودشم اون رو تجربه کنه.) از طرف دیگه ، اوکه (که خودش هم آی‌کی‌دوکا هست)می‌دونه چطور هماهنگ شه تا کمتر به اون فشار بیاد و کمتر اذیت بشه. تمامی این فاکتور ها رو کنار هم بذاریم می‌فهمیم که کاربرد واقعی آی‌کی‌دو رو نمی تونیم تو نمایش نشون بدیم. کسی که تکنیک می‌خوره کاربرد اون رو بهتر از کسی که تماشا می‌کنه ، درک خواهد کرد.
آی‌کی‌دو  کاران معمولا مدل تکنیک‌هایی که در باشگاه های خودشون تمرین می شه ، بی هیچ کم و کاستی نمایش میدن. تکنیک هایی که از منطق خاصی برخورداره و هیچ کس جز خودشون اون رو درک نمی کنه و البته بهتره نمایش های عمومی فرقی با نمایش های خصوصی (که بین خود آی کی دو کاران هست) داشته باشه و کمی کاربردی تر نمایش داد. مثلا در نمایش عمومی لزومی نداره که آخر همه ی تکنیک های ناگه وازا (فنون پرتابی) توبی اوکمی زد.
                          👇👇👇👇👇👇👇

خب یه مورد دیگه که مربوط به بحثمونه اینه:

                        مُدل تمرینی هنر آی‌کی‌دو

تا به امروز ، به آدم های زیادی که تمرین‌های آی‌کی‌دو یا نمایش های اون  رو می بینن ، دقت کردم. چیز مشترکی که تو قیافه ی همه ی اونا بروز می‌کرد ، تعجبشون از مدل تکنیک‌های این سبک بود! ولی واکنش‌هاشون مختلف بود. عده‌ای خوششون میومد و این سبک رو تحسین می‌کردن و بعضی دیگه که دلیلی منطقی برای تکنیک‌ها پیدا نمی‌کردن ، سریع برچسب نمایشی بودنو به  فنون این هنر رزمی می‌زدن.

طبیعتاً باید بین مدل تمرین و کاربرد یک سبک فرق گذاشت. مدل تمرین شیوه‌هایی از تمرینه تا هنرجوها رو به هدفی برسونه و شکل تمرینات آی‌کی‌دو  مثل جیو وازا ، هنکا و اویو وازا ، مدل اوکه شدن ،  رندوری و... همه وهمه برای دست یابی به این مهارته که : «کنترل و غلبه بر حریف با استفاده از نیروی خودش» و فراتر از اون یعنی : «هماهنگی با نیروی کیِ حریف» و تکنیک‌های آیکیدو  و مدل تمرینی اون ، با توجه به هدف و غایتی که داره (روش آی کی) ، از اصول و منطق خاصی پیروی می‌کنه که به چند مورد اون اشاره میکنم:👇👇👇👇👇👇👇

۱) حرکات مُدَوَّر ، حملات مستقیم رو خنثی می کنه .
آی‌کی‌دو  از چنین اصلی پیروی می‌کنه. اول هماهنگی با حمله‌ی حریف و هضم نیروی او ، بعدش  انتقال این نیرو علیه او و به کنترل در آوردن حریف. (رسیدن به چنین مهارتی نیازمند تمرینات جدی ، در یک بازه‌ی زمانی دراز مدت هست)

۲) چون بیشتر فنون آی‌کی‌دو ، مفاصل رو هدف می‌گیره ، و خطر آسیب مفصل بیشتر از عضله هست ، نباید روند تمرین، آسیبی به هنرجویان بزنه. یکی از دلایل هماهنگی اوکه (کسی که تکنیک می‌خوره) ، با توری (کسی که تکنیک می‌زنه) ، به حداقل رسیدن آسیب هست. مثلا در تمرینات نیمه پیشرفته و پیشرفته‌ی آی کی دو (مثل جیو وازا) بعضاً سرعت توری (فن زن) بالا می‌ره و اوکه (فن خور) در چنین موقعیتی ، اغلب با پیچ خوردن مفاصلش ، باید روی هوا ملق بزنه (توبی اوکمی) وگر نه آسیب جدی می بینه(به قوله خودمون به فنا میره).

۳) آی‌کی‌دو کاران در تمرین مکمل یکدیگر هستند؛ برای همین هرکدوم باید به تناوب ، هم با توری بودن ، فنون رو تمرین کنن ، و هم با اوکه شدن ، به دوستشون کمک کنند تا تکنیک ها را خوب یاد بگیره و خودشون زمین خوردن رو تجربه کنن که به قول معروف تا زمین نخوریم پیشرفت نمی کنیم.

 یکی دیگه از دلایل هماهنگی در تمرین، نشستن تکنیک ها در بدن هنرجویان هست. این مسأله ، بیشتر در مورد تکینک های مقدماتی (مثل کیهون وازا) صدق می کنه و به تدریج با پیشرفت کردن هنرجو و نشستن فنون در بدن او  ، باید استیل‌های بدنی مختلف ، به خصوص استیل‌های سخت و مقاوم رو هم تجربه کنه. ‼️برای یک آی کی دو کارِ قَدَر ، قد و وزن قدرت و استقامت بدنی حریف ، مهم نیست ؛ چون به هر حال باید به کنترل او در آید‼️. در غیر این صورت بدونه که هنوز به جایی نرسیده. (خیلی رُک بخوام بگم ، یک آی‌کی‌دو کار ، آدم معمولی رو که ، چه عرض کنم؟! فراتر از اون یعنی یک کشتی گیر یا جودو کار رو باید بتونه کنترل کنه. وگر نه تا به حال خودش رو گول زده.)

۴)  هدف از تمرینات آی‌کی‌دو ، دست یافتن به مهارت «آی‌کی» است. برا همین شاید برخی تکنیک‌ها به ظاهر بی‌کاربرد و صرفاً نمایشی جلوه کنه. (مثل کش و قوس دار بودن برخی تکنیک ها همچون اُشیرو وازا ؛ یا به قول دوست رزمیکارمون : با یک تکون ساده دست ، پرت هوا شدن!). اصلا بعضی تکنیک‌های آی‌کی‌دو  ، معقولانه در مورداونا  قضاوت کنیم ، ظاهراً کاربردی در میدان مبارزه ندارن. ممکنه براتون دغدغه باشه که مثلا این فلان تکینک ، تابلویه که کاربرد نداره ولی چرا  اونو تمرین می‌کنیم؟ یا این‌که بگید در میدان مبارزه مجال زیادی برای چرخیدن های کش دار وجود نداره و بعضی از تکنیک های خاص این سبک که در باشگاه ها تمرین می شن [ظاهرا] هیچ کاربردی در مبارزات خیابانی ندارن ، پس چرا در آی‌کی‌دو  تمرین می شن؟

💢 این تمریناتِ نمایشیِ (!) و به ظاهر بی کاربرد در اصل نه نمایش است نه نمادی از کاربرد! تمریناتیه برای نیل به مهارت آی‌کی. حتی اوکه هم با هماهنگ شدنش داره به نوعی مهارت آی‌کی (هماهنگی با کی) رو تمرین می‌کنه.

کلاً هر رشته‌ی ورزشی یا رزمی برای خودش سنت‌هایی داره ، چه در مدل تمرین چه در حالت کلاس و ارتباط افراد با یکدیگر. مثلا در ورزش کشتی بین کشتی گیران زشته که با صدای بلند زمین بخورن. این براشون مثل اینه که فرد مثل تن لَش زمین خورده. ولی در دوجوهای جودو این‌طور نیست. جودو کاران با افتادنشون علاوه بر لرزاندن کلاس ، موقع سقوط با دستشان به زمین ضربه می‌زنن⁉️. خوب این تفاوت سنت‌ها به تفاوت دیدگاه‌های دو رشته بر می‌گرده. یا مثلا آی‌کی‌دو کاران هنگام اوکه شدن ، برای فرار از آسیب‌های مفصلی ، مواقعی خودشون روی هوا ، اوکمی (ملق) می‌زنن و این مسأله کمی برای جودوکاران نامعقوله. چیزی که درست نیست اینه که آدم بدون اطلاع از تفاوت دیدگاه ها و تنها از عینک رشته‌ی خودش در مورد سایر سبک‌ها قضاوت کنه

همین ها (چهار مورد مذکور) به تمرینات آی‌کی‌دو پیچیدگی خاصی بخشیده‌ان  که در نگاه اول ، برای هر بیننده‌ای عجیب به نظر می‌رسه که حال عده‌ای اون  رو درک و تحسینش می‌کنن و عده‌ای دیگه دلیل منطقی برای تمرینات  پیدا نمی‌کنن و دست انکار بر روی اون می‌زنن.

نظر یه آیکیدو کار که واقعا جالبه:
اوائل به خاطر فراگیری دفاع شخصی رفتم آی کی دو. ولی بعد ها متوجه شدم آی کی دو فراتر از دفاع شخصی است. به قول یکی از دوستان : ما برای برکه آمدیم ، با دریایی بزرگ مواجه شدیم.

💢                                           💢

                  تن را باید شلاق زد تا روح آزاد شود

                                         💢                                           💢